W drugim artykule z serii Projektowanie kursów e-learningowych piszemy o metodach skutecznej komunikacji online między wykładowcą a studentami. Przedstawiamy także konkretne narzędzia platformy Kampus, które ułatwiają komunikację oraz umożliwiają lepszą organizację pracy na kursie e-learningowym.
Artykuł przedstawia:
- znaczenie efektywnej komunikacji w nauczaniu zdalnym,
- dobre praktyki komunikacyjne na kursach e-learningowych,
- narzędzia do komunikacji oferowane na platformie Kampus: forum Ogłoszenia dla nauczyciela, forum dla studentów, komunikator wewnętrzny, komunikaty systemowe.
Rola komunikacji na kursie e-learningowym
Zamieszczanie materiałów dydaktycznych i aktywności utrwalających lub sprawdzających wiedzę to ważny, ale nie jedyny aspekt prowadzenia kursu e-learningowego. Istotnym elementem jest też sprawna, obustronna komunikacja między wykładowcą a studentami. Dlaczego standardy i metody wymiany informacji są tak istotne w nauczaniu zdalnym?
Dobre praktyki komunikacyjne:
- wspierają proces uczenia się,
- zwiększają zaangażowanie studentów,
- ułatwiają organizację kursu.
Dzięki odpowiednim narzędziom można skutecznie zarządzać przepływem informacji i reagować na potrzeby uczestników kursu w czasie rzeczywistym.
Komunikacja w kursach e-learningowych pełni także funkcję integracyjną. Tworzy przestrzeń do wymiany doświadczeń, rozwiązywania problemów oraz nawiązywania interakcji zarówno między studentami, jak i studentami a wykładowcą. Jest to kluczowy element, który pozwala studentom czuć się częścią aktywnej społeczności edukacyjnej, mimo że nauka odbywa się w środowisku zdalnym.
Dobre praktyki komunikacyjne
Dobre praktyki komunikacyjne powinny uwzględniać regularność oraz przejrzystość przekazywanych informacji. Stały kontakt wykładowcy ze studentami zapewnia im niezbędne wsparcie i pozwala rozwiać ewentualne wątpliwości. Dobrym pomysłem jest więc korzystanie z różnorodnych kanałów komunikacji (takich jak forum ogłoszeniowe czy komunikator wewnętrzny), które pozwalają na lepsze dopasowanie formy komunikatu do jego treści. Ważne jest także personalizowanie komunikacji – zwracanie się bezpośrednio do studentów lub grup, co zwiększa ich zaangażowanie i poczucie obecności wykładowcy.
Doskonałą praktyką jest również stosowanie zasad „często i krótko” – zamiast długich i rzadkich wiadomości lepiej przesyłać częstsze, zwięzłe komunikaty, zwłaszcza dotyczące kluczowych działań na kursie. Ułatwia to odbiór informacji i minimalizuje ryzyko ich przeoczenia. Warto również jasno określać oczekiwania wobec studentów, np. w podsumowaniach zajęć lub przypomnieniach o zadaniach, co pomaga im skutecznie zarządzać własnym procesem uczenia się.
Komunikacja na platformie Kampus
Jak wprowadzić w życie wymienione wyżej zasady? Platforma Kampus oferuje kilka narzędzi przydatnych w przekazywaniu i przechowywaniu informacji dotyczących zarówno kwestii merytorycznych, jak i organizacyjnych.
Forum Ogłoszenia
Forum Ogłoszenia to jedyny, stały, nieusuwalny (choć można go ukryć) i nieoceniany element kursu, pełniący rolę tablicy ogłoszeń. Forum to jest zarządzane przez nauczyciela, który zamieszcza w nim posty z informacjami dla studentów. Każdy nowy post można edytować przez 15 minut od pierwszego umieszczenia go na forum. Po tym czasie wiadomość zostanie wysłana do studentów; co więcej, trafi do ich mailowych skrzynek odbiorczych.
Z forum Ogłoszenia można także wysyłać wiadomości do grup zadaniowych (nie USOSowych), jeżeli na kursie został wprowadzony podział na grupy.
Dodatkowo, posty mogą być wyświetlane w prawym menu kursu (wysuwana szuflada bloków). Wystarczy dodać w nim blok Najnowsze ogłoszenia.
Blok Najnowsze ogłoszenia
W forum Ogłoszenia studenci nie mają możliwości zamieszczania postów, ani odpowiadania na posty zawieszone przez nauczyciela.
WSKAZÓWKA 1
- Systematyczna komunikacja za pomocą forum Ogłoszenia, np. po każdych zajęciach, daje studentom poczucie obecności nauczyciela również w przestrzeni wirtualnej.
- Każdy post umieszczany na forum Ogłoszenia powinien mieć unikalny tytuł, tak aby można było sprawdzić, czy lub kiedy wiadomość o konkretnej treści została wysłana do studentów.
- Warto jest każdorazowo po zajęciach przesłać studentom podsumowanie działań i/lub przypomnienie o terminie wykonania zadania domowego/projektowego/grupowego itd.
- Lepiej jest wysyłać częściej wiadomości krótsze niż rzadziej wiadomości dłuższe. Działa tu zasada początku i końca: im dłuższa wiadomość, tym mniej szans, że zostanie przeczytana w całości.
WSKAZÓWKA 2
Aby w forum Ogłoszenia dodać post dla wybranej grupy zadaniowej:
- stwórz w kursie grupy i dodaj do nich studentów
- kliknij w tytuł forum
- z rozwijanej listy wybierz grupę, do której chcesz wysłać wiadomość
- kliknij Dodaj nowy temat dyskusji
- napisz post i kliknij Wyślij wpis na forum.
Wstawianie nowego wpisu na forum na platformie Kampus.
WSKAZÓWKA 3
Aby w prawym menu dodać blok Najnowsze ogłoszenia:
- włącz tryb edycji
- otwórz szufladę bloków po lewej stronie ekranu
- kliknij Dodaj blok
- wybierz z listy Najnowsze ogłoszenia.
Wyświetlanie postów w prawym menu kursu
Forum dla studentów
Chcąc umożliwić studentom komunikowanie się z nauczycielem i pozostałymi uczestnikami kursu, należy dodać do kursu aktywność FORUM i nadać jej odpowiedni tytuł, np. „Pytania do wykładowcy”; „Pytania do prowadzącego”; „Forum studenckie” itp. W takim forum zarówno studenci, jak i nauczyciel będą mogli zamieszczać posty oraz na nie odpowiadać. Zasubskrybowanie forum sprawi, że posty będą przesyłane na skrzynkę mailową subskrybentów.
WSKAZÓWKA 4
Jeżeli chcesz zasubskrybować forum studenckie:
- kliknij w jego tytuł
- kliknij w przycisk „Zapisz się na to forum”.
Od tej pory będziesz otrzymywać powiadomienia o nowych wpisach na swoją skrzynkę mailową, bez potrzeby sprawdzania, czy na forum pojawiły się nowe posty.
Przydatne informacje o użytkowaniu aktywności FORUM znajdziesz w Niezbędniku Nauczyciela.
Komunikator wewnętrzny
Komunikację na kursie znacznie przyspiesza korzystanie z wewnętrznego komunikatora platformy Kampus. Znajduje się on w prawym górnym rogu ekranu, obok zdjęcia profilowego użytkownika (ikona dymku).
Ikona komunikatora
Po kliknięciu na ikonę dymku, można wyszukać nazwisko odbiorcy, wpisując je w aktywne okno Szukaj i akceptując wybór kliknięciem Enter - pojawi się kontakt z pełną nazwą użytkownika.
Po kliknięciu w nazwę użytkownika, u dołu strony będzie można wpisać wiadomość w oknie komunikatu, a następnie wysłać ją poprzez kliknięcie na strzałkę po prawej stronie okna komunikatu.
Wiadomość trafi do mailowej skrzynki odbiorczej użytkownika i jednocześnie zostanie przyporządkowana do kategorii wiadomości prywatnych.
Jeżeli na kursie jest wprowadzony podział na grupy zadaniowe, komunikator umożliwi wysłanie wiadomości do wskazanej grupy.
WSKAZÓWKA 5
Zanim skorzystasz z komunikatora, przygotuj wiadomość w pełnym brzmieniu, aby uniknąć wysłania kilku osobnych wiadomości. Wklej całą treść do okna komunikatu i wyślij. Użytkownik otrzyma wówczas jeden mail.
Sposoby wykorzystania komunikatora na platformie Kampus
Komunikaty systemowe
Komunikaty systemowe są wyświetlane pod tytułami wielu zasobów i aktywności, jeżeli są w tych elementach ustawione daty dostępności lub inne warunki.
Przykłady komunikatów systemowych na platformie Kampus
WSKAZÓWKA 6
Warunki dostępności dla wybranej aktywności możesz ustawić, określając terminy dostępności w zakładce Ustawienia (w zależności od typu aktywności będzie to „Czas”, „Dostęp”, „Dostępność”), lub korzystając z opcji „Ogranicz dostęp”.
UWAGA: Zanim skorzystasz z powyższych ustawień, zapoznaj się dokładnie z ich funkcjonowaniem (wyjaśnienia znajdują się w Niezbędniku Nauczyciela w odpowiednich rozdziałach), gdyż niektóre ustawienia mogą się na siebie nakładać lub wzajemnie niwelować.
Sprawdź!
- Jak często korzystasz z forum Ogłoszenia w Twoim kursie, jakie informacje i jak często przekazujesz studentom?
- Czy korzystasz z wewnętrznego komunikatora platformy?
- Czy określasz warunki dostępu do aktywności (a także - w wybranych przypadkach - zasobów), np. poprzez ustawienie dat otwarcia i zamknięcia (Zadanie, Test, itp)?
***
Helpdesk CKC UW zaprasza:
- do Niezbędnika Nauczyciela,
- do kontaktu poprzez email pomoc-ckc@uw.edu.pl,
- na szkolenia indywidualne lub grupowe.